تحلیل تطبیقی ادراک بدن‌مند نزد ملاصدرا و موریس مرلو-پونتی
Authors: not saved
Abstract:
در سپهر اندیشه، چه شرقی و چه غربی، ادراک و اندیشه بیشتر بر نفس و عقل محمول بوده و در این میان جسم همواره مورد کم‌لطفی یا غفلت واقع شده است. ملاصدرا با نظریه حرکت جوهری و مرلو-پونتی با پدیدارشناسی ادراک هر کدام نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای برای بدن‌مندی در فاهمه و ادراک قائل شده‌اند. حدوث جسمانی برای صدرا اولین گام در شکلگیری شناخت است (جسمانیة الحدوث) و بعد به واسطه نفس، جسم لطیفه به روحانیة البقاء میرسد، اما برای مرلو-پونتی بدن آگاهی یگانه راه ادراک هستی است. مقاله حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی – توصیفی و با رویکرد تطبیقی آراء علم النفس ملاصدرا و اندیشه موریس مرلو-پونتی در رابطه با ادراک بدن‌مند را بررسی کند. برای این منظور، ابتدا آراء صدرا در باب «جسمانیة الحدوث» نفس مورد بررسی و کاوش قرار گرفته تا از این رهگذر بدن‌مندی مورد مداقّه قرار گیرد، سپس «پدیدارشناسی ادراک» مرلو-پونتی تشریح می‌شود؛ و در آخر وجوه اشتراک و افتراق این دو فیلسوف به بوته آزمایش گذاشته می‌شود.
similar resources
مرلو – پونتی و تناقض مسیحیت
از نظر مرلو- پونتی ما در متون مسیحی و عملکرد مسیحیت در طول تاریخ با نوعی تناقض مواجهیم؛ مسیحیت گاهی به آرمان‌های بشری خدمت کرده است و گاهی خیانت. این تناقض در نمود بیرونی مسیحیت، ریشه در ذات درونی آن دارد یعنی اعتقاد به یک خدای درونی (خدای پدر) و یک خدای بیرونی (خدای پسر). ایمان به خدای پدر به معنای تسلیم در برابر اراده‌ی او و راضی شدن به وضع موجود است. انسانی که دارای چنین ایمانی است عالم را ج...
full textبدن و حواس در رسانه های نوین هنری نگاهی از منظر پدیدارشناسی موریس مرلو - پونتی
سده‌ها آثار هنری در درون حوزه‌هایی متعین و مشخص همچون نقاشی و مجسمه تقسیم‌بندی می‌شدند، و هر یک از این حوزه‌ها به عنوان رسانه‌ای خاص قلمرو خود را معین می‌کردند. اما، از دهه 1960م به بعد با کم‌رنگ شدن مرز هنر و ناهنر، و همچنین با قوّت گرفتن احتمال در نظر گرفته شدن ابژۀ هنری همچون ابژه‌ای روزمره، قلمرو رسانه‌ها دچار دگرگونی شد. در این دوران، خاستگاه «ابژه هنری/ روزمره» نه در خود ابژه بلکه در تج...
full textمرلو- پونتی و شکل واره تن
بدن به‌عنوان آنچه همواره با من است و خودِ من، از مهم‌ترین بحث‌های تاریخ فلسفه بوده و نگاه‌های متعددی را برتابیده است. موریس مرلو- پونتی فرانسوی که از فلاسفه معاصر پدیدارشناس و اصالت وجودی (اگزیستانسیال) است، نیز از قاعده کلی مستثنی نبوده و شاید حتی بیش ازهر فیلسوف دیگری به بحث بدن پرداخته و آن را موردتوجه خاصی قرار داده است. بدنی که او شرح می‌دهد، کاملاً متفاوت از تفاسیر گذشته بدن است و لذا از آن...
full textمرلو – پونتی و تناقض مسیحیت
از نظر مرلو- پونتی ما در متون مسیحی و عملکرد مسیحیت در طول تاریخ با نوعی تناقض مواجهیم؛ مسیحیت گاهی به آرمان های بشری خدمت کرده است و گاهی خیانت. این تناقض در نمود بیرونی مسیحیت، ریشه در ذات درونی آن دارد یعنی اعتقاد به یک خدای درونی (خدای پدر) و یک خدای بیرونی (خدای پسر). ایمان به خدای پدر به معنای تسلیم در برابر اراده ی او و راضی شدن به وضع موجود است. انسانی که دارای چنین ایمانی است عالم را ج...
full textخوانش فرایند ادراک در شبیه خوانی؛ با تکیه بر نظریه پدیدارشناسانه مرلو-پونتی
مرلوـ‌پونتی در روش فلسفی خود با منشی آشتی‌جویانه میان رویکردهای عقل‌گرایانه و تجربه‌گرایانه و طرح پدیدارشناسی به عنوان «مسیر سوم»، مفاهیمی را به عنوان مبانی نظریه‌اش طرح می‌کند که با بهره‌گیری از آنها می‌توان به گستره پژوهشی مرتبط با جنبه‌های تجربی و ادراکی گونه‌های نمایش فرهنگی ایرانی وسعت بخشید. فرضیه فراگیر مقاله حاضر این است که در بررسی فرایند ادراک در شبیه‌خوانی می‌توان از برخی مفاهیم کلید...
full textبررسی ادراک اثر هنری در فلسفه ی مرلو-پونتی
موریس مرلو-پونتی که بیشتر با نظریه ی پدیدارشناسانه ی خود درباره ی بدن شناخته می شود در کتاب پدیدارشناسی ادراک دست به ارائه ی شرحی جامع از بدن، ادراک و ارتباط ادراک با بدن و جهان، با رویکردی پدیدارشناختی زده است. وی در سراسر کتاب، رویکردهای بدیل تجربه گرا، تعقل گرا و روانشناسانه و نیز سایر پدیدارشناسان را مد نظر داشته است. تحلیل مرلو-پونتی از نسبت ادراک و بدن یکی از جامع ترین و همزمان علمی ترین ...
My Resources
Journal title
volume 23 issue شماره 36-پاییز و زمستان98
pages 22- 5
publication date 2020-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023